Koşullu ifadeler, programlamada belirli bir koşulun doğru olup olmadığını kontrol etmek ve bu koşula göre farklı kod bloklarının çalıştırılmasını sağlamak için kullanılır. Python‘da bu tür karar yapıları if, elif ve else anahtar kelimeleriyle oluşturulur.

1. if İfadesi

if ifadesi, bir koşulun doğru olup olmadığını kontrol eder. Eğer koşul doğru (True) ise, if bloğundaki kod çalıştırılır.

a. if İfadesinin Kullanımı

x = 10
if x > 5:
print("x 5'ten büyük")

Yukarıdaki örnekte, x değeri 5’ten büyük olduğu için, ekrana “x 5’ten büyük” yazısı yazdırılır.

2. elif İfadesi

elif (else if’in kısaltması), ilk if ifadesi yanlış (False) ise ve başka bir koşulun doğru olup olmadığını kontrol etmek istediğimizde kullanılır. Birden fazla elif ifadesi olabilir.

a. elif İfadesinin Kullanımı

x = 10
if x > 10:
print("x 10'dan büyük")
elif x == 10:
print("x 10'a eşit")

Bu örnekte, x değeri 10 olduğu için ikinci koşul (elif) doğru olur ve ekrana “x 10’a eşit” yazısı yazdırılır.

3. else İfadesi

else ifadesi, tüm önceki if ve elif koşulları yanlış (False) olduğunda çalıştırılacak kod bloğunu belirtir. else bloğunun bir koşulu yoktur, doğrudan sonuca bağlı olarak çalışır.

a. else İfadesinin Kullanımı

x = 5
if x > 10:
print("x 10'dan büyük")
elif x == 10:
print("x 10'a eşit")
else:
print("x 10'dan küçük")

Bu örnekte, x değeri 10’dan küçük olduğu için else bloğu çalışır ve ekrana “x 10’dan küçük” yazısı yazdırılır.

4. Koşullu İfadelerin İç İçe Kullanımı (Nested If)

Koşullu ifadeler, iç içe yerleştirilebilir, yani bir if, elif, veya else bloğu içinde başka bir if, elif, veya else bloğu olabilir. Bu, daha karmaşık koşulları kontrol etmek için kullanılır.

a. İç İçe Koşullu İfadeler

x = 10
y = 20

if x > 5:
if y > 15:
print("x 5'ten büyük ve y 15'ten büyük")
else:
print("x 5'ten büyük ama y 15'ten küçük veya eşit")
else:
print("x 5'ten küçük veya eşit")

Bu örnekte, x ve y değerlerine bağlı olarak koşullar iç içe kontrol edilir ve ilgili kod bloğu çalıştırılır.

5. Ternary (Üçlü) Operatör

Python’da, basit koşullu ifadeleri tek bir satırda yazmak için ternary operatör kullanılabilir. Bu, kısa ve öz bir koşullu ifade yapısı sunar.

a. Ternary Operatör Kullanımı

x = 10
result = "Büyük" if x > 5 else "Küçük veya Eşit"
print(result) # "Büyük"

Bu örnekte, x değeri 5’ten büyük olduğu için result değişkenine “Büyük” atanır.

Koşullu ifadeler, programın akışını belirli koşullara göre yönlendirmek için kritik öneme sahiptir. Python’da if, elif ve else ifadelerini kullanarak, kodunuzun belirli koşullara göre nasıl davranacağını kontrol edebilirsiniz. Bu ifadeler, daha karmaşık karar yapıları ve akış kontrolü için iç içe veya kombinasyon halinde kullanılabilir.